Projekt INT 190 PL

INT 190 MoRE Modelowy Region Energii Odnawialnych Wysp Uznam i Wolin

Opis projektu:
  • Program (źródło finansowania): Interreg V A Meklemburgia - Pomorze Przednie/Brandenburgia/Polska (85%)Żródło finansowania logotypy
  • Projekt międzynarodowy współfinansowany ze środków programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pn. „PMW” w latach 2021-2022, umowa nr 5195/INTERREG V A MV/BB/PL/2021/2 o wykonanie projektu międzynarodowego współfinansowanego nr W42/INTERREG V A MV/BB/PL/2021
  • Lider Projektu: Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie
  • Partnerzy projektu: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Gmina Miasto Świnoujście, Gmina Międzyzdroje, Ministerstwo Energii, Infrastruktury i Cyfryzacji Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie
  • Tematyka projektu: Zagadnienia energetyczne i planistyczne w ujęciu transgranicznym z uwzględnieniem działań świadomościowych na obszarze wysp Uznam i Wolin
  • Czas trwania projektu: październik 2020 – czerwiec 2022
Cel projektu

Celem projektu było zintensyfikowanie działań na rzecz transformacji zmierzającej do osiągnięcia neutralności energetycznej na terenie wyspiarskiego pogranicza polsko-niemieckiego (wysp Uznam i Wolin) w wyznaczonym przez UE wspólnym horyzoncie do roku 2050. Podjęte działania dedykowane były analizie potencjału, ograniczeń i możliwości popra¬wy efektywności energetycznej na terenie wysp Uznam i Wolin oraz wypierania z miksu energetycznego energii ze źródeł konwencjonalnych przez energię pochodząca z odnawial¬nych oraz zrównoważonych środowiskowo alternatywnych źródeł energii.

Pakiety działań

Pakiet 1: Portret energetyczny wysp Uznam i Wolin
lider pakietu: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Pakiet 2: Optymalizacja koszyka energetycznego wysp Uznam i Wolin poprzez działania pilotażowe oraz podnoszące świadomość energetyczną
lider pakietu: Ministerstwo Energii, Infrastruktury i Cyfryzacji Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie

Pakiet 3: Ujęcie zagadnień energetycznych w polskich i niemieckich dokumentach strategicznych i planistycznych lider pakietu: Ministerstwo Energii, Infrastruktury i Cyfryzacji Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie

Osiągnięcia projektu
  1. Portret energetyczny wysp Uznam i Wolin wraz z Kartą charakterystyki energetycznej wysp, w tym badania terenowe w zakresie jakości powietrza, jakości działań termoizolacyjnych oraz możliwości energetycznego wykorzystania wód powierzchniowych.
  2. Koncepcja transformacji energetycznej w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń przez pojazdy spalinowe w miejscowościach turystycznych na przykładzie miasta Międzyzdroje.
  3. Masterplan oświetlenia przestrzeni publicznych na przykładzie miasta Świnoujście.
  4. Analiza polskich i niemieckich dokumentów strategicznych i planistycznych pod względem ujęcia w nich zagadnień energetycznych wraz z wypracowaniem propozycji / rekomendacji sposobu ujmowania tych zagadnień w planowaniu rozwoju.
  5. Uwarunkowania możliwości rozwoju e-mobilności na obszarze wysp Uznam i Wolin.
  6. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń przez pojazdy spalinowe na przykładzie miasta Międzyzdroje – koncepcja projektowa parkingów buforowych.
  7. Koncepcja zwiększenia samowystarczalności energetycznej gmin w oparciu o odnawialne źródła energii – modelowe podejście na obszarze wysp Uznam i Wolin.
  8. Koncepcja pakietu działań i aktywności na rzecz wdrażania optymalnego koszyka energetycznego wysp Uznam i Wolin oraz podnoszenia świadomości energetycznej przedsiębiorców, mieszkańców i turystów.
Portret energetyczny wysp Uznam i Wolin

Zespół Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego odpowiedzialny był za opracowanie portretu energetycznego wysp Uznam i Wolin. Na jego potrzeby zrealizowany został m.in. pakiet badań polowych na terenie wysp Uznam, Wolin i Karsibór, obejmujący: badania termowizyjne, jakości powietrza oraz wód powierzchniowych. Badania terenowe przeprowadzono we współpracy z zespołem prof. dr hab. inż. Katarzyny Glińskiej-Lewczuk z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz dr. Tomaszem Olechwirem z Uniwersytetu Szczecińskiego. W trakcie prac wykonano:

  • 2,8 tys. zdjęć termowizyjnych obrazujących jakość termiczną ist¬niejącej zabudowy na terenie 15 wytypowanych miejscowościach – 6 po stronie niemieckiej oraz 9 po stronie polskiej,
  • 64 liniowe serie pomiarowe jakości powietrza, obejmujące pomiar chwilo¬wego stężenia dwutlenku węgla CO2, metanu CH4, oraz cząstek stałych PM2.5 i PM10, badania przeprowadzono w 4 charakterystycznych porach roku (wiosną, latem, jesienią i zimą) w porze dziennej i nocnej,
  • dwie serie (letnią i zimową) badań jakości wód powierzchniowych (morskich oraz śródlądowych) łącznie w 26 lokalizacjach – 9 po stronie niemieckiej oraz 15 po stronie polskiej, określające warunki temperaturowe oraz korozyjność wód w kontekście wykorzystania tego naturalnego potencjału środowiskowego na potrzeby energetycznego zaspokajania potrzeb grzewczych i chłodniczych obszaru projektu MoRE, badania polowe uzupełnione były każdorazowo analizami laboratoryjnymi pobranych próbek wody przeprowadzonymi w laboratorium Katedry Inżynierii Środowiska.

Portret energetyczny wysp Uznam i Wolin (link 1)

Karta charakterystyki energetycznej wysp Uznam i Wolin

  • termowizja: karta (link 2), raport z badań terenowych (link 3)
  • jakość powietrza: karta (link 4), raport z badań terenowych (link 5), emisja zanieczyszczeń z samochodów (link 6)
  • potencjał energetyczny wód: karta (link 7), raport z badań terenowych (link 8)

Monografia projektu INT190 „Wyspy Uznam i Wolin – lokalne uwarunkowania globalnej transformacji” (link 9)

Wodór: pozyskiwanie wodoru (1) (link 10), pozyskiwanie wodoru (2) (link 11),

Wyniki prowadzonych badań:

  • pozwoliły na wskazanie wysokiego potencjału ograniczenia zużycia energii w ist¬niejącej zabudowie wysp poprzez realizację ukierunkowanych działań termomoder¬nizacyjnych;
  • pozwoliły na opracowanie czasowego i przestrzennego rozkładu chwilowego stęże¬nia badanych zanieczyszczeń powietrza; wygenerowane mapy zanieczyszczeń mogą być wykorzystane przez jednostki samorządu terytorialnego do wstępnej lokalizacji źródeł zanieczyszczeń powietrza oraz określenia lokalizacji, w których zasadnym jest prowadzenie stałego monitoringu jakości powietrza;
  • pozwoliły na wskazanie dużego potencjału wykorzystania energetycznego wód po-wierzchniowych (śródlądowych i morskich) na cele grzewcze i chłodnicze;
  • jednocześnie wykonana ankietyzacja mieszkańców i turystów na terenie wysp Uznam i Wolin (zebrano 1070 ankiet) wskazała na bardzo niski poziom świadomości ekologicznej i ko-nieczności przeprowadzenia transformacji energetycznej wśród ankietowanych oraz ich niewielką wiedzę w zakresie możliwości pozyskiwa¬nia energii z odnawialnych źródeł energii.

W dniu 24 września 2021 r. ZUT (PP2) zorganizował i przeprowadził Piknik OZE oraz towarzyszące mu spotkanie Partnerów projektu. Wydarzenie odbyło się na terenie ZUT, w budynku oraz na parkingu Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska. Piknik i towarzyszące mu konkursy zostały objęte patronatem JM Rektora ZUT w Szczecinie Pana dr. hab. inż. Jacka Wróbla, prof. ZUT.

Celem głównym pikniku było promowanie wykorzystywania OZE w życiu codziennym, wskazanie potrzeby przeprowadzenia transformacji energetycznej na poziomie lokalnym i globalnym, kształtowanie akceptowalności społecznej dla przemian energetycznych. Celem uzupełniającym była promocja projektu MoRE oraz Uczelni.

W programie zrealizowano 7 głównych atrakcji: 1) Pozyskiwanie energii z OZE - prezentacja wybranych technologii, 2) Jakość powietrza - prezentacja wybranych techniki pomiarowych, 3) Termowizja w praktyce - prezentacja, 4) "Wielki wybuch z wody" - przemiany chemiczne w pozyskiwaniu wodoru, 5) Cykl krótkich prelekcji o tematyce ekologicznej, 6) Strefa aktywnych - konkursy dla dzieci oraz rozgrywki gry planszowej Mobiliada, 7) regaty łódek solarnych (we współpracy z projektem INT205).

Wydarzenie kierowane było do szerokiego grona odbiorców o dużej rozpiętości wieku (od wieku wczesnoszkolnego do słuchaczy uniwersytetu trzeciego wieku), przy czym główną grupą docelową stanowiła młodzież w wieku szkolnym (szkoły średnie). W imprezie wzięło udział łącznie 280 osób w zróżnicowanym wieku (od ok. 4 lat do ponad 80), łącznie z Partnerami i zaproszonymi wystawcami – 312 osób, w tym 122 kobiety i 190 mężczyzn.

W konkursach (zorganizowano 5 konkursów, w tym 1 bezpośrednio w trakcie trwania pikniku) towarzyszących imprezie czynnie uczestniczyła młodzież szkolna z regionu pogranicza, z Polski i Niemiec. Łącznie nagrodzono 26 laureatów z Polski (22 osoby) i z Niemiec (4 osoby).

W trakcie trwania wydarzenia wdrożono procedury związane z Covid-19.


Statuetka Zielonego Feniksa

Podczas XIV Ogólnopolskiego Festiwalu Ekoenergetyki w Opolu (2022) za realizację projektu MoRE Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny otrzymał studentkę Zielonego Feniksa w kategorii osiągnięcia naukowe i badawcze w zakresie ekoenergetyki.

Plakat dofinansowania ze środków budżetu państwa na kwotę 116541,00 PLN, całkowita wartość 722222,07 PLN